BUGÜNKÜ DEVRİMDE PROLETARYANIN GÖREVLERİ[1]
ANCAK 3 Nisan gecesi Petrograd'a varabildiğim için, 4 Nisandaki
toplantıya, devrimci proletaryanın görevleri konusundaki raporumu, yetersiz
hazırlığımı da göz önünde tutarak, doğal olarak ancak kendi adıma sunabildim.
Kendim için olsun, bana
iyi niyetle karşı çıkanlar için olsun,
çalışmaları kolaylaştırmak üzere yapabildiğim tek şey, tezleri
yazılı olarak hazırlamak oldu. Bu yazdıklarımı okudum ve metni Çereteli yoldaşa
verdim. Yazdıklarımı yavaş yavaş ve
iki kez, önce bolşeviklerin
toplantısında, sonra da bolşeviklerle menşeviklerin ortak toplantısında
okudum.
Burada, kendi kişisel tezlerimi çok kısa açıklayıcı notlarla
[sayfa 9] birlikte sunmaktayım; bunlar, raporumda,
çok daha ayrıntılı olarak geliştirilmiştir.
TEZLER
1. Rusya açısından, Lvov ve hempasının yeni hükümeti yönetiminde bile,
bu hükümetin kapitalist niteliği dolayısıyla, tartışma götürmez bir
emperyalist haydutluk savaşı olarak kalan savaş karşısındaki tutumumuz, "savaşı,
devrimci amaçlarla sonuna kadar sürdürme" politikasında hiç bir ödüne izin
vermez.
"Savaşı, devrimci amaçlarla sonuna kadar sürdürme" politikasını
gerçekten haklı gösterecek bir devrimci savaşa, bilinçli proletarya, ancak
şu koşullarla rıza gösterir: a) iktidarın, proletaryanın ve onun en yakını
(apparentés) köylülüğün yoksul unsurlarının eline geçmesi; b) her
türlü ilhakın söz değil, gerçekten reddi; c) sermayenin bütün çıkarlarıyla
bağların tam ve fiilen koparılması.
Devrimci amaçlarla savaşı sonuna kadar sürdürme politikası yanlısı
olan geniş yığınların, savaşı toprak fethi için değil de bir zorunluluk
olarak kabul eden bu yığınların yadsınılamaz iyi niyeti karşısında ve
bunların burjuvazi tarafından aldatıldıkları da göz önünde tutularak,
kendilerine, yanılgıları özel bir sabır ve özenle anlatılmalı, sermaye ile
emperyalist savaş arasındaki çözülmez bağ açıklanmalı, sermayeyi
devirmeksizin, gerçekten demokratik bir barışla ve zorla kabul ettirilmeden,
savaşı sonuçlandırmanın olanaksız olduğu gösterilmelidir.
Bu görüşlerin, savaş halinde bulunan orduda en geniş ölçüde
propagandasının örgütlenmesi.
Kardeşleşme.
2. Bugünkü Rusya'da özgün olan şey, proletaryanın bilinç ve örgütlenme
düzeyinin yetersizliğinden ötürü, iktidarı burjuvaziye vermiş olan devrimin
birinci aşamasından, [sayfa 10] iktidarı
proletaryaya ve köylülüğün yoksul katlarına devredecek olan ikinci
aşamasına geçiştir.
Bu geçişin özelliği, bir yandan azamî yasallıktır (légalite) (bugün
Rusya, savaş halinde bulunan bütün ülkeler arasında, dünyanın en özgür
ülkesidir); öte yandan, yığınlara karşı zor kullanılmaması, ve en sonu
kapitalistlerin hükümetine, barışın ve sosyalizmin o en amansız
düşmanlarının hükümetine karşı yığınların göstermekte oldukları bilinçsiz
güvendir.
Bu özgün durum, bizden, siyasal yaşama henüz gözlerini açmış olan o
muazzam proletarya yığınlarının bağrında parti çalışmasının özel
koşullarına kendimizi uydurabilmemizi istemektedir.
3. Geçici hükümet hiç bir şekilde desteklenmemelidir; bütün vaatlerin
ve özellikle ilhaklardan vazgeçildiğine ilişkin vaatlerin tamamen yalan
olduğu kanıtlarla gösterilmelidir. Bu hükümetten, kapitalistlerin
hükümetinden, emperyalistliği bırakmasını "talep etme" yerine -ki, bu,
yığınlar arasına boş hayal tohumları serpmek olduğu için, kabul edilemez-
hükümetin maskesinin düşürülmesi.
4. İşçi vekilleri Sovyetlerinin çoğunluğunda burjuvazinin etkisi
altına düşmüş olan ve bu etkiyi proletaryaya yayan halkçı sosyalistlerden
sosyalist-devrimcilerden de geçerek. Örgütlenme Komitesine[2]
(Çheydze'ye, Çereteli'ye vb.), Steklov'a vb., vb. kadar, bütün
küçük-burjuva oportünist unsurların bloku karşısında, partimizin
azınlıkta olduğunun ve şimdilik zayıf bir azınlık oluşturduğunun bilinmesi.
İşçi vekilleri Sovyetlerinin mümkün olan biricik devrimci
hükümet olabileceğini, ve bu yüzden, bu hükümet burjuvazinin etkisinde
kaldığı sürece, bizim görevimizin, yığınlara sabırla, yöntemle ve
direşkenlikle taktiklerindeki yanılgıyı, bu yığınların pratik
gereksinmelerini özellikle göz önünde tutarak açıklamaktan başka bir
şey olamayacağını [sayfa 11] bu yığınlara
anlatmak.
Azınlıkta olduğumuz sürece, bir yandan da bütün devlet iktidarının
işçi vekilleri sovyetlerine geçmesinin gereğini savunarak, yığınların,
yanılgılarını deneyimlerle düzeltebilmeleri için bir eleştiri ve aydınlatma
çalışması yapıyoruz.
5. Bir parlamenter cumhuriyet değil -çünkü işçi vekilleri
sovyetlerinden sonra, buna dönmek, geriye bir adım olurdu- temelden doruğa
kadar bütün ülkedeki işçiler, tarım ücretlileri[3]
ve köylü temsilcileri Sovyetlerinin bir cumhuriyeti.
Polisin, ordunun[4]
ve memurların kaldırılması. Bütün memurlar seçimle gelmeli ve gerektiğinde
her zaman halk oyuyla görevlerinden geri alınabilmelidir; memurların
maaşları iyi bir işçinin ortalama ücretinden yüksek olamaz.
6. Tarım programının ağırlık merkezinin tarım ücretlileri sovyetlerine
aktarılması.
Bütün büyük toprak sahiplerinin topraklarının zoralımı. Ülkedeki
bütün toprakların ulusallaştırılması; toprakların, tarım ücretlileri ve
köylü vekilleri yerel Sovyetlerinin emrine verilmesi. Yoksul köylü vekilleri
Sovyetlerinin kurulması. Her büyük arazinin (yerel ve öteki koşullar göz
önünde bulundurularak ve yerel kurumların önerisi üzerine 100 desiyatinden
300 desiyatine kadar) tarım ücretlileri vekillerinin denetimi altında
bulunan ve toplum hesabına çalışan örnek işletmeler haline getirilmesi.
7. Ülkenin büyük bankalarının, işçi vekilleri Sovyetlerinin denetimi
altına konulmuş ulusal tek bir banka halinde derhal birleştirilmesi.
8. Doğrudan görevimiz, sosyalizmin "başlatılması"
[sayfa 12] ("introduction") değildir,
yalnızca üretimin ve ürünlerin dağıtımının işçi vekilleri Sovyetleri
tarafından denetlenmesine derhal geçiştir.
9. Partinin görevleri:
a) en kısa zamanda parti kongresini toplantıya çağırmak;
b) parti programını başlıca şu konularda değiştirmek:
(1) emperyalizm ve emperyalist savaş konusunda;
(2) devlete karşı tutum ve bir "Devlet-Komün"ü[5]
istemimiz konusunda;
(3) eskimiş olan asgarî programı düzeltmek;
(c) partinin adını değiştirmek.[6]
10. Enternasyonali yenilemek (rénover).
Devrimci bir Enternasyonal, sosyal-şovenlere karşı ve "merkez"e[7]
karşı bir Enternasyonal yaratılması girişimi.
Okurun, iyi niyetli karşı koyuşları neden istisnaî bir "durum" olarak
özellikle belirtmek zorunda kaldığımı anlayabilmesi için, kendisini, Bay
Goldenberg'in şu itirazını tezlerle karşılaştırmaya davet ediyorum: Lenin, "iç
savaş sancağını devrimci demokrasinin bağrına dikti" (Bay Plehanov'un
Edinstvo[8]
gazetesinden aktarılıyor, n° 5).
Gerçekten de bir inci değil mi?
Yazdım, açıklıyorum, yineliyorum: "Devrimci amaçlarla savaşı sonuna
kadar sürdürme politikası yanlısı olan geniş yığınların, ... yadsınamaz iyi
niyeti karşısında ve bunların burjuvazi tarafından aldatıldıkları da göz
önünde tutularak, [sayfa 13] kendilerine,
yanılgıları özel bir sabır ve özenle anlatılmalı"dır.
Oysa, kendilerine sosyal-demokrat diyen, ne geniş tabakalara,
ne de yığınlar arasındaki savaşı sonuna kadar götürme yanlılarına
katılan bu baylar, hiç istiflerini bozmadan, görüşlerimi şöyle belirtiyorlar:
"İç savaş (ki ne tezlerde, ne de raporda, iç savaştan tek sözcükle söz
edilmemiştir!) sancağını (!) devrimci demokrasinin bağrına (!!) dikti (!)
..."
Bu ne demektir? Yahudi kırımı düzenleyenlerin kışkırtmalarıyla,
Ruskaya Volya[9]
ile bunun arasında ne fark var?
Yazdım, açıklıyorum, yineliyorum: "İşçi vekilleri Sovyetlerinin
mümkün olan biricik devrimci hükümet olabileceğini, ve bu yüzden, ...
bizim görevimizin, yığınlara sabırla, yöntemle ve direşkenlikle,
taktiklerindeki yanılgıyı, bu yığınların pratik gereksinmelerini özellikle
göz önünde tutarak açıklamaktan başka bir şey olamayacağını bu
yığınlara anlatmak."
Bazı itirazcılar, benim fikirlerimi "devrimci demokrasinin bağrında iç
savaşa" bir çağrı gibi göstermektedirler!!
Geçici Hükümeti eleştirdim, çünkü, o, vaatlerle yetindi. Kurucu
Meclisin toplanması için ne yakın bir tarih ve hatta ne de genel olarak
herhangi bir süre saptadı. Ben, Kurucu Meclisin işçi ve asker vekilleri
Sovyetleri olmadan toplanmasının hiç de güven altına alınamayacağını ve
başarısının olanaksız olduğunu göstermeye çalıştım.
Ve işte, benim, Kurucu Meclisin en kısa zamanda toplanmasına karşı
olduğumu sanıyorlar.
Eğer onlarca yıllık siyasal savaşım, bana karşı çıkanların iyi
niyetini, ender bir istisna olarak kabul etmeyi öğretmemiş olsaydı, bu
ifadeleri "sayıklama" olarak nitelendirecektim.
Bay Plehanov, gazetesinde, benim konuşmamı, "sayıklama" olarak
nitelendiriyor! Pekâlâ Bay Plehanov! Ama [sayfa 14]
bakın siz, polemiğinizde, nasıl sallapati, beceriksiz ve kavrayışsızsınız.
Eğer iki saat boyunca saçma-sapan bir konuşma yaptıysam, yüzlerce dinleyici
benim "hezeyan"ıma nasıl katlanabildi? Sonra, gazeteniz bu "hezeyan"ı ortaya
sermek için [konuşmama] neden tam bir sütun ayırıyor? Bu olmadı, hiç olmadı.
Elbette ki, bağırıp çağırmak, sövmek, büyük çığlıklar atmak, Marx ve
Engels'in 1871, 1872, 1875'te, Paris Komünü[10]
deneyimi tahlili biçimleri ve proletarya için zorunlu olan devletin
doğası üzerine olması söylediklerini anlatmaya, açıklamaya ve
anımsatmaya çalışmaktan çok daha kolaydır.
Eski-marksist Bay Plehanov, öyle görünüyor ki, marksizmi anımsamak
istemiyor.
Alman sosyal demokrasisini 4 Ağustos 1914'te, "kokmuş bir ceset"
olarak nitelendiren Rosa Luxembourg'u anmıştım. Peki Bay Plehanovlar,
Goldenbergler ve hempaları, bundan, kimin adına "gocunuyorlar"? Şoven olarak
nitelenen Alman şovenleri için mi?
İşte, kuyrukları iyice sıkışmış, sözde sosyalist, gerçekte şoven olan
zavallı Rus sosyal-şovenleri.
Pravda,
n° 26, 7 Nisan 1917.
imza: N. Lenin. [sayfa 15]
Lenin: Nisan Tezleri
İKTİDAR İKİLİĞİ ÜZERİNE
Lenin: Nisan Tezleri TAKTİK
ÜZERİNE MEKTUPLAR[
Lenin: Nisan Tezleri
DEVRİMİMİZDE PROLETARYANIN GÖREVLERİ
Lenin: Nisan
Tezleri İKTİDAR İKİLİĞİ ÜZERİNE
Lenin: Nisan Tezleri
DEVRİMİMİZİN YARATTIĞI YENİ DEVLET TİPİ
Lenin:
Nisan Tezleri TARIM PROGRAMI VE ULUSAL PROGRAM
Lenin: Nisan Tezleri
SOSYALİST ENTERNASYONALDEKİ DURUM
Lenin:
Nisan Tezleri BİLİMSEL BAKIMDAN DOĞRU OLMAK VE PROLETARYANIN SİYASAL
BİLİNCİNİ AYDINLATMAK İÇİN PARTİMİZİN ADI NE OLMALI?