DEVRİMİMİZİN
YARATTIĞI YENİ DEVLET TİPİ
11. İşçi, asker, köylü, vb. vekilleri
Sovyetleri, çoğu kişinin sınıfsal anlamı üzerine, Sovyetlerin
Rus
devrimi
içindeki rolü üzerine açık bir fikir edinmediği anlamında,
anlaşılmamış bulunuyorlar. Ama, onların yeni bir devlet biçimi, ya da daha
doğrusu yeni bir
devlet tipi
temsil ettikleri de anlaşılmıyor.
En yetkin, en gelişmiş burjuva devlet tipi,
parlamenter demokratik cumhuriyettir: iktidar bu devlet tipinde
parlamentoya aittir; devlet makinesi, yönetim aygıt ve organı, her
zamankilerdir: sürekli ordu, polis, pratik olarak görevden geri alınamaz,
ayrıcalıklı, halkın
üstüne
konmuş memurlar topluluğu.
Ama 19. yüzyıl sonlarından bu yana, devrimci
dönemler, demokratik devletin
üstün bir tipini, Engels'in deyimine
göre, daha şimdiden birçok bakımdan bir devlet olmaktan çıkan, '"artık
terimin gerçek anlamında bir devlet olmayan"
[29]
bir devleti gösteriyorlar. Bu devlet, halktan ayrı ordunun ve polisin yerine,
halkın kendisinin doğrudan ve dolaysız silahlanmasını geçiren Paris Komünü
tipi bir devlettir. Burjuva yazarlar tarafından kötülenen ve karaçalınan, ve
başka şeyler arasında, haksız yere birdenbire sosyalizmi "sokma" niyeti
yüklenen Komünün özü,
işte budur.
Rus devriminin 1905'te ve 1917'de kurmaya
başladığı devlet, işte bu tipte bir devlettir. Rusya halkı
temsilcilerinin Kurucu Meclis olarak, ya da Sovyetler Konseyi vb. olarak bir
araya geldiği, bir işçi, asker, köylü, vb. vekilleri Sovyetleri Cumhuriyeti,
- kadet profesör efendilerin bir burjuva parlamenter cumhuriyet için kendi
yasa tasarılarını kaleme almalarını, ya da Bay Plehanov ve Kautsky gibi
küçük-burjuva "sosyal-demokrat" bilgiç ve görenekçilerin, marksist devlet
teorisini tahrif etmekten vazgeçmelerini beklemeden,
kendi tarzlarında
bir demokrasiyi kendiliğinden
[sayfa 49] yaratan
halk yığınlarının girişkenliği üzerine, şu anda ülkemizde
doğmakta
bulunan
şey, işte bu.
Marksizm, anarşizmden, genel olarak devrimci
dönem, ve özel olarak da kapitalizmden sosyalizme geçiş dönemi boyunca
devletin ve bir devlet iktidarının
zorunluluğunu kabul etmesi ile
ayrılır.
Marksizm, Bay Plehanov, Bay Kautsky ve
hempalarının küçük-burjuva, oportünist "sosyal-demokratizm"lerinden, bu aynı
dönemler için, olağan bir burjuva parlamenter cumhuriyeti
olmayan,
ama Paris Komününün olduğu gibi bir devletin zorunluluğunu tanıması ile
ayrılır.
Bu devlet tipini eskisinden ayıran başlıca
özellikler şunlardır:
Burjuva parlamenter cumhuriyetten krallığa
dönüş çok kolaydır (tarih bunu gösterdi), çünkü tüm baskı aygıtı: ordu,
polis, bürokrasi, olduğu gibi kalır. Komün ve, işçi, asker, köylü, vb.
vekilleri Sovyetleri, bu aygıtı
parçalar ve kaldırır.
Burjuva parlamenter cumhuriyet,
yığınların
kendi öz siyasal yaşamını, dipten doruğa tüm devlet yaşamının
demokratik
örgütlenmesine doğrudan doğruya katılmalarını engeller, boğar. İşçi, asker,
köylü, vb. vekilleri Sovyetleri ise, bunun tam tersini yapar.
Bu Sovyetler, Paris Komünü tarafından
hazırlanan ve Marx'ın "emekçilerin iktisadî kurtuluşunun kendisi aracıyla
gerçekleşebileceği en sonu bulunmuş siyasal biçim"
[30]
olarak adlandırdığı devlet biçimini yeniden ortaya koyarlar.
Genellikle Komünün "kabul"ü için Rus halkının
henüz olgun olmadığı ileri sürülür. Köylülerin özgürlük için olgun
olmadıklarını ileri süren feodallerin kanıtıdır bu. Komün, yani işçi ve
köylü vekilleri Sovyetleri, herhangi bir reformu, iktisadî gerçeklikte
olduğu kadar engin halk çoğunluğunun bilincinde de adamakıllı olgunlaşmadan
önce,
hiç bir
[sayfa 50] reformu "gerçekleş"tirmez,
hiç bir
reformu "gerçekleştirme" niyeti yoktur ve gerçekleştirmemelidir de.
Savaş tarafından yol açılan iktisadî yıkım ve bunalım ne kadar ağırlaşırsa,
savaş tarafından insanlıkta açılan korkunç yaraların iyileşmesini
kolaylaştırmaya özgü, olabildiğince yetkin bir siyasal biçim zorunluluğu
kendini o kadar çok dayatır. Rus halkının örgütlenme alanında ne kadar az
deneyimi varsa, yalnızca burjuva siyasetçileri ve "arpalık"1arla donatılmış
memurlar değil, ama
halkın kendisi, örgütlenmeye o kadar gözü pek bir
biçimde
girişmelidir.
Sözde marksizmin, Bay Plehanov, Bay Kautsky
ve hempaları tarafından çarpıtılan marksizmin eski önyargılarından ne kadar
erken kurtulursak, işçi ve köylü vekilleri sovyetlerini şimdiden ve her
yerde kurmaları ve, onlar aracılığı ile, ulusun
tüm yaşamını ellerine
almaları için, halka yardımda ne kadar çaba gösterirsek, Bay Lvov ve
hempaları Kurucu Meclisin çağrılmasını ne kadar geciktirirlerse, halkın bir
işçi ve köylü vekilleri Sovyetleri cumhuriyeti yararına (Kurucu Meclis ile,
ya da, eğer Lvov onu çağırmakta gecikirse, onsuz) seçimini yapması, o kadar
kolay olacaktır. Halk yeni yaşamı kendisi örgütlemeye girişince, yanılgılar
başlangıçta kaçınılmaz şeylerdir; ama bazı yanlışlıklar yapmak ve ilerlemek,
Bay Lvov tarafından bir araya getirilmiş bilgin hukukçuların, Kurucu Meclisi
toplantıya çağırmak ve burjuva parlamenter cumhuriyeti sürdürüp götürmek
için, işçi ve köylü vekilleri sovyetlerini boğmak için yasalar kaleme
almalarını
beklemekten
çok daha iyidir.
Eğer örgütlenir ve propagandamızı akıllıca
yürütürsek, proleterler, ama köylülüğün onda-dokuzu da, polisin yeniden
kurulmasına, görevden alınamaz ve ayrıcalıklı memurlar topluluğuna, halktan
ayrı orduya karşı olacaklardır. Yeni tip devlet de, işte yalnızca buna
dayanır.
12. Polisin yerine bir halk milisinin
geçirilmesi, devrimin tüm gidişi tarafından zorla dayatılan ve Rusya'nın
çoğu
[sayfa 51]
bölgelerinde gerçekleşme yolunda bulunan bir reformdur. Olağan tipteki
burjuva devrimlerin çoğunda bu reformun gelip geçici olduğunu, ve
burjuvazinin, hatta en demokratik ve en cumhuriyetçisinin bile, eski tipte,
çarcı, halktan ayrı, burjuvalar tarafından yönetilen ve halkı bin türlü
ezmeye yetenekli polisi, her zaman yeniden kurmuş bulunduğunu, yığınlara
açıklamalıyız.
Polisin yeniden kurulmasını
engellemek
için, yalnızca bir yol var: ordu (sürekli ordu yerine geçen halkın genel
silahlandırılması) ile bir bütün oluşturan bir halk milisi kurmak. Yaşları
15-65 arasında olan erkek-kadın tüm yurttaşlar, istisnasız, bu milise
katılacaklardır. Bu yaklaşık yaş sınırları, yalnızca yeniyetmeler ile
yaşlıların katılmalarını göstermek içindir. Kapitalistler, milisteki
yurttaşlık görevine ayrılmış günler için, ücretli işçilere, hizmetkârlara
vb., ücretlerini ödeyeceklerdir. Kadınlar yalnızca genel siyasal yaşama
doğrudan doğruya katılmaya değil, ama sürekli ve genel bir yurttaşlık
ödevini yapmaya da çağrılmadıkları sürece, ne sosyalizm, hatta ne de tam ve
sürekli bir demokrasi söz konusu olabilir. Oysa, hastalara ve yüzüstü
bırakılmış çocuklara yardım, yiyeceklerin denetimi vb. gibi "polis"
görevleri, kadınlar, eşitliği yalnızca kâğıt üzerinde değil, ama gerçekte de
elde etmedikleri sürece, doyurucu bir biçimde sağlanamazlar,
Polisin yeniden kurulmasını engellemek; tüm
halkın hizmet göreceği bir milis kurmak için halkın örgütleyici dehasına
başvurmak: devrimi kurtarmak, pekiştirmek ve geliştirmek için, proletaryanın
yığınlar içinde yayması gereken amaçlar, işte bunlardır.
Petersburg, 28 Mayıs 1917.
İlk kez, 1917 eylülünde
"Priboy" yayınlarında broşür
olarak yayımlanmıştır.
İmza: N. Lenin.