SBKP(B)'DEKİ SAĞ SAPMA ÜZERİNE*
FELİX KON YOLDAŞ'A
Bir nüshası İvanovo-Voznessensk Bölgesi Merkez Komitesi Bölge Bürosu Sekreteri Kolotilov Yoldaş'a
Kon Yoldaş!
Bayan Russova yoldaşın, Bayan Mikulina yoldaşın broşürü ("Kitlelerin Yarışması") üzerine yazdığı makaleyi aldım. Aşağıda buna ilişkin düşüncelerim:
1 Russova yoldaşın eleştirisi, aşırı tek yanlı ve önyargılı bir makale izlenimi uyandırıyor. Bardina adlı bir iplikçinin gerçekte olmadığı ve Zaryace'de hiçbir iplikhane de bulunmadığı doğru olabilir. Zaryace'deki fabrikada "haftada sadece bir kez temizlik yapıldığı"da doğru olabilir. Anlatıcılardan biri tarafından yanıltılan Mikulina yoldaşın, bir dizi kaba hata yapmış olması mümkün; bu elbette kötü ve affedilmez bir şey. Ama asıl önemli olan bu mu? Bir broşürün değeri genel çizgisiyle değil de tek tek ayrıntılarıyla mı ölçülür? Günümüzün ünlü yazarı Şolohov yoldaş "Durgun Don"da bir dizi önemli hata yapmış, Syrtsov, Podtyolkov, Krivoşlikov ve diğerleri hakkında basbayağı yanlış veriler vermiştir, fakat bundan, "Durgun Don"un hiç bir işe yaramadığı, satıştan çekilmesi gerektiği sonucu mu çıkar?
Mikulina yoldaşın broşürünün üstünlüğü nerededir? Yarışma fikrini
popülarize etmesinde ve okuyucuyu yarışma ruhuyla
canlandırmasındadır. Meselenin özü, ayrıntıdaki tek tek hatalarda değil, burada yatmaktadır.
2 Eleştirmenlerin, Mikulina yoldaşın broşürüne benim yazdığım önsözle bağıntı içinde, bu broşürden çok fazla ve olağanüstü birşeyler beklemiş ve beklentilerinde hayal kırıklığına uğradıktan sonra, broşür yazarını, bunun için cezalandırmaya karar vermiş olmaları mümkündür. Ne var ki bu yanlış ve haksızdır. Mikulina yoldaşın broşürü elbette bilimsel bir eser değil. Mikulina yoldaşın broşürü kitlesel yarışmanın meseleleri, yarışmanın pratiği üzerine bir
anlatıdır. Ve sadece budur. Aslında son derece iddiasız bu kitapçık hakkında benim yazdığım önsöz nedeniyle yüksek beklentiler oluşmuşsa, bu, Mikulina yoldaşın suçu değildir. Bunun için, broşürü satıştan çekerek, ne yazarını, ne de okuyucuyu cezalandırmaya gerek yok. Ancak Sovyetik olmayan, Parti düşmanı ve anti-proleter eserler satıştan çekilebilir. Mikulina yoldaşın broşürü Parti düşmanı ya da Sovyetik olmayan hiçbir şey içermiyor.
3 Russova yoldaş, Mikulina yoldaşın "Stalin yoldaşı yanıltma"sına özellikle öfkelenmiş. Russova yoldaşın Stalin yoldaş için duyduğu endişe şayanı takdirdir. Oysa, bana göre bu endişeye hiç gerek yok.
Birinci olarak, "Stalin yoldaşı yanıltmak" pek o kadar kolay değildir.
İkinci olarak, edebiyat dünyasında
tanınmamış bir yazarın
küçük broşürüne bir önsöz yazdığımdan en küçük bir pişmanlık bile duymuyorum, çünkü tek tek ve belki de önemli hatalarına rağmen Mikulina yoldaşın broşürünün işçi kitlelerine çok yararlı olduğunu düşünüyorum.
Üçüncü olarak, ben sadece edebi "rütbe sahibi" insanların, edebiyat alanında "isim" yapmış olanların, "otoriteler"in vs. broşür ve kitaplarına önsöz yazılmasına kesinlikle karşıyım. Artık bu
asilzade göreneğine son vermenin ve genç, hiç kimsenin tanımadığı ve herkes tarafından ihmal edilen gençlerin "büyüklükleri" altında sıkıntı çektikleri zaten ön plânda olan edebi "rütbe sahipleri"ni öne çıkarmayı bir yana bırakmanın zamanı olduğunu düşünüyorum.
Ülkemizde, inşamızın genel hazinesini karınca kararınca
yardımlarıyla zenginleştirmek için bütün gücüyle yükselmeye gayret eden, yüzlerce ve binlerce yetenekli genç insan var. Fa-kat bu genç insanların çabaları çoğu kez boşa çıkıyor, çünkü adım başında edebi "şöhretler"in kibirleri, bazı örgütlerimizin bürokratizmi ve insafsız davranışları ve son olarak da (henüz yarışmaya geçmemiş olan) kendi yaşıtlarının kıskançlığı tarafından boğuluyorlar. Bu duvarı delmek ve çok sayıdaki bu genç güçlere bir yol açmak görevlerimizden biridir. Edebiyat dünyasında tanınmamış bir yazarın
küçük broşürüne yazdığım önsöz, bu görevin yerine getirilmesi yönünde bir adım atma girişimiydi. Bundan sonra da yalnızca sıradan ve tanınmamış yazarların sade, sansasyon yaratmaya yönelik olmayan broşürlerine önsöz yazacağım. Bu davranış tarzının, hiyerarşiye değer veren bazı insanların hoşuna gitmemesi mümkündür. Ama bundan bana ne? Ben bu tür insanların dostu değilim
4 İvanovo-Voznessenks'li yoldaşlar, Mikulina'yı, İvanovo-Voznessenks'e çağırmalı ve işlediği hatalarından ötürü ona "iyice bindirmeli"ler. Mikulina yoldaştan basında iyicene hesap sormaya kesinlikle karşı değilim. Ama bu hiç kuşkusuz yetenekli yazarı yere çalmaya ve iflah olmaz olarak terketmeye kesinlikle karşıyım.
Mikulina yoldaşın broşürünü satıştan çekme kararına gelince, bu barbarca düşünce görüşümce "dikkate alınmalıdır".
Komünist Selamlar
9 Temmuz 1929.
J. Stalin
BÜYÜK DÖNÜŞÜM YILI