RKP(B) MK VE MKK PLENUM TOPLANTISINDA KONUŞMA [30]
17 Ocak 1925
Yoldaşlar! MK Sekretaryası adına, tartışmayla ilgili şeyler üzerine ve tartışmayla bağıntılı kararlar üzerine zorunlu bir açıklama yapacağım. Ne yazık ki Troçki'nin çıkışı sorununu, onun, bugün bildirildiği gibi, hastalık sonucu plenuma katılması engellendiğinden, kendisi olmadan görüşmek zorundayız.
Yoldaşlar, tartışmanın, Troçki'nin çıkışıyla, onun "Ekim'in Dersleri"yle başladığını biliyorsunuz.
Tartışmayı Troçki başlattı. Tartışma Parti'ye dayatıldı.
Troçki'nin çıkışına yanıt olarak Parti, ona karşı esasa ilişkin iki suçlama getirdi. Birincisi Troçki, Leninizmi revize etmeyi deniyor; ikincisi Troçki, Parti önderliğini temelli değiştirmeyi deniyor.
Troçki, Parti tarafından getirilen bu suçlamalar karşısında kendini haklı çıkarmak için hiçbir şey ortaya koymadı.
Onun, kendini haklı çıkarmak için ortaya neden hiçbir şey koymadığını söylemek zordur. Alışılmış açıklama, onun hastalandığı ve bu yüzden kendini haklı çıkarmak için bir şeyler söyleme olanağına sahip olmadığıyla yetiniyor. Ama elbette Parti'nin bunda suçu yoktur.
RKP(B) MK ve MKK Plenum Toplantısında Konuşma 145
Eğer Troçki'yi Parti'ye karşı her saldırıdan sonra ateş nöbeti tutuyorsa, bunda Parti'nin suçu yoktur.
Bugün Merkez Komitesi Troçki'nin bir açıklamasını aldı (MK'ya Açıklama, 15 Ocak), orada O'nun polemiği derinleştirmemek ve sorunu keskinleştirmemek istediği için ortaya kendini haklı çıkaracak bir şey koymadığı ve tavır takınmadığı söyleniyor. Böyle bir açıklamanın sağlamlığına elbette inanılabilir de, inanılmayabilir de. Şahsen ben buna inanmıyorum. Birincisi, Troçki, Parti'ye karşı tekrar tekrar çıkışlarının karşılıklı ilişkiyi keskinleştirdiğini ne zamandan beri kavramıştır? Ve Troçki, bu gerçeği gerçekten ne zaman kavramıştır? Troçki'nin Parti'ye karşı çıkışı ilk değil ki, ve karşı çıkışının keskinleşmeye sebep olmasına hayret etmesi veya üzülmesi de ilk değil. İkincisi, eğer o Parti'de karşılıklı ilişkinin kötüleşmemesine (bağlı ÇN) gerçekten kaygı duyuyorsa, o zaman neden Parti'nin yönetici çekirdeğine karşı yöneltilmiş ve karşılıklı ilişkiyi kötüleştirmeye ve keskinleştirmeye müsait "Ekim'in Dersleri"ni yayınladı? Ben bu yüzden, Troçki'nin bu açıklamalarının kesinlikle sağlam olmadığı düşüncesindeyim.
Yukarıda sözünü ettiğim ve MK ve MKK üyelerine dağıtılmış olan Troçki'nin 15 Ocak tarihli açıklamasına ilişkin birkaç söz. Nazarı dikkate alınması ve bilinmesi gereken, herşeyden önce, Troçki'nin, Par-ti'nin gösterdiği herhangi bir görevi kabul etmeye hazır olduğu, gelecekteki konuşmaları ve yazıları sözkonusu olduğu ölçüde her türlü kontrole boyun eğmeye hazır olduğu, ve davanın çıkarları açısından kendisinin en hızlı şekilde Devrimci Savaş Konseyi Başkanlığı'ndan alınmasını mutlak zorunlu gördüğü şeklindeki açıklamasıdır.
Tüm bunlar elbette bilinmelidir.
Sorunun özüne gelince, iki noktaya dikkat edilmelidir: "sürekli devrim" ve Parti önderliğinin değiştirilmesi hakkında. Troçki, Ekim'den sonra eskaza "sürekli devrim" formülüne geri dönmesi eğer hiç olmuşsa, bunun sadece, Parti tarihiyle ilgilendiğinde, geçmişe dönüp baktığında olduğunu, yoksa bugünkü siyasi görevleri aydınlattığında olmadığını açıklıyor. Bu sorun önemlidir, çünkü Leninist ideolojinin temellerini ilgilendirmektedir. Ben, Troçki'nin bu açıklamasının, ne açıklığa kavuşturma ne de kendini haklı çıkarma olarak sayılamayacağı görüşündeyim. Hataların kabulünün zerresini bile içermemektedir. Bu, sorundan kaçınmaktır. "Sürekli devrim" teorisinin, Parti tarihine ilişkin bir şey olduğu açıklamasının anlamı nedir? Bunu nasıl anlamalı? Parti tarihi, Parti dokümanlarının sadece bir evrak deposu değil, aynı zamanda onların yorumlayıcısıdır da. Orada, bir zamanlar geçerli olmuş ve sonra geçerlilikten çıkmış dokümanlar vardır. Orada, Parti için tayin edici önemi olmuş olan ve hâlâ olan dokümanlar da vardır. Orada ayrıca, salt olumsuz karakteri, olumsuz anlamı olan ve onlarla Parti'nin hemfikir olamayacağı dokümanlar vardır. Troçki, kendi "sürekli devrim" teorisini acaba hangi dokümanlar kategorisinde görmektedir? Olumlular kategorisinde mi, yoksa olumsuzlar kategorisinde mi? Troçki, açıklamasında, bunun üzerine hiçbir şey söylemiyor. O, sorundan kaçınmıştır. Sorunun etrafında dolaşmıştır. Bu yüzden, Leninizmin revizyonu suçlaması varlığını korumaktadır.
Troçki devamla, XIII. Parti Kongresi'nde karara bağlanan sorunlarla ilgili olarak, halihazırda karara bağlanmış olan sorunları doğrudan veya dolaylı olarak tekrar ortaya atan önerilerle bırakın halkın önünde ortaya çıkmayı, MK'da ve Emek ve Savunma Konseyi'nde bile bir kerecik de olsa ortaya çıkmadığını açıklıyor. Bu doğru değildir. Troçki,
XIII. Parti Kongresi'nden önce nelerden bahsetti. Kadroların işe yaramazlığından ve Parti önderliğini temelli değiştirme zorunluluğundan. Şimdi "Ekim'in Dersleri"nde neden bahsediyor? Parti'nin yönetici çekirdeğinin işe yaramazlığından ve onun değiştirilmesi zorunluluğundan. "Ekim'in Dersleri"nden çıkan sonuç budur. "Ekim'in Dersleri" bu yargıyı gerekçelendirmek için yayımlandı. "Ekim'in Dersleri"nin gayesi budur. Bu yüzden, Troçki'nin Parti önderliğini temelden değiştirmeye çalıştığı suçlaması varlığını korumaktadır.
Bir bütün olarak görüldüğünde, Troçki'nin açıklaması, sonuç olarak, kelimenin gerçek anlamında bir açıklığa kavuşturma değil, bilakis bir diplomatik kaçamaklar derlemesi ve Parti tarafından halihazırda karara bağlanmış sorunlar üzerine eski anlaşmazlığın tekrar ortaya sürülmesini temsil etmektedir.
Parti'nin Troçki'den talep ettiği böyle bir doküman değildi.
Troçki, Parti'nin geçmişteki veya şimdiki önderlerinden diplomatik kaçamaklar değil, bilakis hataların dürüstçe kabul edilmesini talep ettiğini besbelli kavramamıştır, ve ben onun bunu zamanın birinde kavrayacağından da şüpheliyim. Troçki'nin, hatalarını açıkça kabul edecek cesarete sahip olmadığı açıktır. O, Parti'de güç ve haysiyet
RKP(B) MK ve MKK Plenum Toplantısında Konuşma 147
duygusunun güçlendiğini, Parti'nin kendisini evin efendisi olarak hissettiğini ve bizden, şartlar gerektirdiğinde onun önünde boyun eğmeyi bilmemizi talep ettiğini kavramamıştır. Troçki, bunu kavramamıştır.
Örgütlerimiz Troçki'nin çıkışına nasıl tepki göstermişlerdir? Bu sorunla ilgili olarak yerel örgütlerden bir dizi kararın varolduğunu biliyorsunuz. Bunlar "Pravda"da yayınlandılar. Bunlar üç kategoriye ayrılabilir. Bu karar kategorilerinden bir tanesi, Troçki'nin Parti'den ihracını talep ediyor. Diğer kategori, Troçki'nin Devrimci Savaş Konseyi'nden uzaklaştırılmasını ve Politbüro'dan azlini talep ediyor. MK'nın bugün Moskova, Leningrad, Ural ve Ukraynalı yoldaşlardan aldığı; son karar önerilerinin de dahil olduğu kararların üçüncü kategorisi, Troçki'nin Devrimci Savaş Konseyi'nden uzaklaştırılmasını ve Politbüro'da şartlı bırakılmasını talep ediyor.
Troçki'nin çıkışı sorununa ilişkin kararların üç ana grubu bunlardır. Merkez Komitesi ve MKK, bu kararlardan birini seçmelidir. Tartışmayı ilgilendiren meseleler üzerine benim size söyleyeceklerim bu kadardır.
J. Stalin, Troçkizm Üzerine. Moskova 1925. J. V. Stalin "Eserler"